დიეტა ტანჯვის გარეშე

უნდა დავითვალოთ თუ არა კალორიები? რამდენი კალორია უნდა მივიღოთ დღეში იმისათვის, რომ წონაში არ მოვიმატოთ? ამ კითხვებზე პასუხი ყველა ადამიანს სხვადასხვაგვარი აქვს. სპეციალისტები კი ამ საკითხთან მიმართებაში კომპეტენტურ და კვალიფიციურ მოსაზრებებს გვთავაზობენ.

რას ამბობენ მეცნიერები
ამერიკელი დიეტოლოგების აზრით, წონის უსაფრთხო კორექციისათვის მნიშვნელოვანია, რომ გახდომის პროცესი იყოს მონოტონური, ყოველგვარი დიეტური აფეთქებებისა და წონის მკვეთრი ვარდნის გარეშე. წონის ოპტიმალური კლება საჭიროა უზრუნველყოთ რაციონში კალორიების მინიმუმამდე დაყვანით – 2500 კალორიიდან მაქსიმუმი 1000 კალორიამდე დღეში.

ფსიქოლოგების აზრით, კალორიების თვლას დიდი უპირატესობა აქვს. პირველ რიგში, ვიგებთ, რამდენად კალორიულია ესა თუ ის კერძი. ხშირად ამ დროს ისეთ აღმოჩენებს ვაკეთებთ, რომელიც დაკავშირებულია საკვების სიჯანსაღესთან და სარგებლობასთან. მაგალითად, ნაყიდი წვენები სინამდვილეში გაცილებით კალორიულია, ვიდრე ის კერძები, რომლებიც საკმაოდ მძიმედ გვეჩვენებოდა.

მეორე უპირატესობა ისაა, რომ ვიწყებთ თუ არა კალორიების თვლას, ძალაუნებურად ულუფებსაც ვაკონტროლებთ. ეს კი წარმატების გზაზე გადადგმული დიდი ნაბიჯია. გარდა ამისა, როცა გამოთვლილია საჭირო კალორიების რაოდენობა და შესაბამისად ვიკვებებით, შედეგიც სახეზეა და კმაყოფილები ვართ, რაც ადამიანის თვითშეგრძნებაზე დადებითად აისახება.

ოთხი მოქმედება ჭარბი წონის პრობლემის გადასაჭრელად:

მოქმედება პირველი – ვითვლით
ეს არის სასურველი წონის ფორმულა. თუ 25–40 წლამდე ხართ, თქვენი ყოველდღიური კალორიების ნორმა უდრის 525 პლუს 27 და გამრავლებული იდეალურ წონაზე (სანტიმეტრებში სიმაღლეს გამოკლებული 100).
თუ 40–60 წლის ბრძანდებით, ყოველდღიური კალორიების ნორმა უდრის 475 პლუს 24,5, გამრავლებული იდეალურ წონაზე.

ასევე აქცენტი უნდა გაკეთდეს ცხოვრების აქტიურ წესზეც. თუ აქტიურ ცხოვრებას ეწევით, მიღებულ შედეგს 10% დაუმატეთ. ნაკლებად აქტიურის შემთხვევაში 5% გამოაკელით.
ჭამეთ ნელა. ასე უკეთესად ხდება საკვების შეწოვა და მონელება, რაც იმას ნიშნავს, რომ უფრო პატარა ულუფებით დანაყრდებით.

ენერგეტიკული კერძები. შეადგინეთ თქვენი პირადი კერძების რაციონი და ის მთელ დღეზე გადაანაწილეთ ისე, რომ თითო კვების დროს 300 კკალორიაზე მეტს არ იღებდეთ.
ნიუ იორკის დიეტოლოგიის ცენტრის ხელმძღვანელების აზრით, ასეთ შემთხვევაში ზედმეტს არ შეჭამთ და წონასაც დაარეგულირებთ.

მოქმედება მეორე – გამოვაკლოთ
პროდუქტები, რომლებიც მეტაბოლიზმის (ნივთიერებათა ცვლის) სტიმულირებას იწვევს, საკმაოდ მრავალფეროვანია. მაგალითად, საკმაზებიდან – ანისული, რომელიც აუმჯობესებს საჭმლის მონელებას; ჩირი, რომელიც სხეულის ტემპერატურას მაღლა სწევს, შედეგად ჭარბი კალორიების დაწვა იწყება; მწვანე ჩაი, ასევე წყალი. უახლესი გამოკვლევების თანახმად, წყლის დალევიდან ერთი საათის შემდეგ ნივთიერებათა ცვლის პროცესი 24%–ით მატულობს.

ცხიმები – კალიფორნიის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა დაადასტურეს, რომ რაც უფრო ნაკლებ ცხიმს ვიღებთ, მით ნაკლებად ვგრძნობთ თავს დანაყრებულად. საქმე ისაა, რომ ცხიმები ახდენენ ჰორმონ ქოლეცისტოკონინის სინთეზს, რომელიც პასუხისმგებელია დანაყრების შეგრძნებაზე. ცხიმების დეფიციტის შედეგად ორგანიზმში ტკბილის მოთხოვნილება მკვეთრად მატულობს. დასკვნა ერთია – ყოველდღიურ რაციონში აუცილებლად უნდა იყოს ცხიმების გარკვეული რაოდენობა, ჯობია, თუ უპირატესობას მცენარეულ ცხიმებს მივანიჭებთ.

მოქმედება მესამე – ლექსიკონიდან სიტყვა “დიეტა” ამოიღეთ
როცა დიეტის დაცვას ვასრულებთ, ჩვეულ კვებას ვუბრუნდებით. ეს ყველაფერი კი დროებითია, რადგან თუ სათანადო წესები არ დავიცავით, კვლავ წონის მომატება გვემუქრება. ჩვენი მიზანია, დიეტის წყალობით, გარკვეული კორექტივები შევიტანოთ კვებაში, მივეჩვიოთ მათ და შევცვალოთ ცხოვრების წესი. ეს კი დადებითად აისახება ჯანმრთელობაზეც, გარეგნობაზეც და გუნება–განწყობაზეც.

მოქმედება მეოთხე – გავყოთ
შესაძლოა პროდუქტის შესაფუთზე მითითებულ კალორიების რაოდენობას ყურადღებას ვაქცევდეთ, მაგრამ ისინი ყოველთვის როდი ემთხვევა რეალურს. ამ პრობლემის გადაჭრა ხელისგულის დახმარებით შეგვიძლია. მაგალითად, ყოველდღიურად მიღებული კალორიების ოპტიმალური რაოდენობა ასე შეგიძლიათ გამოითვალოთ: საჭირო ხორცისა და თევზის ულუფა ხელისგულზე თავისუფლად ეტევა, ყველის ნაჭერი ცერა თითის ტოლია, კარაქი – ცერა თითის ფრჩხილის ტოლი.

თუ ყოველდღიურად 1800 კკალორიას იღებთ, ეს ოთხ მიღებაზე გადაანაწილეთ, რომელთაგან სამი მათგანი 500 კკალორია უნდა იყოს, დარჩენილი 300 კი მსუბუქი წახემსებისთვის შემოინახეთ.

როგორც სტატისტიკა გვიჩვენებს, საშუალოდ საუზმე, სადილი და სამხარი 800 კკალორიას და შეიძლება ცოტა მეტსაც შეადგენდეს. თუ თქვენს შემთხვევაში ასეა, მაშინ შეეცადეთ, ერთ–ერთი კვება 300 კკალორიამდე დაიყვანოთ. ასე ყოველდღიურად 500 კკალორიის ეკონომიას გააკეთებთ, რაც კვირაში ნახევარი კილოს დაკლების ტოლფასია.